Ιστορία

Η πορεία του ανθρώπου πάνω στη γη αποτελεί μία αέναη και αδιάσπαστη συνέχεια. Τα γεγονότα, καθώς το ένα διαδέχεται το άλλο, επιδρούν και διαμορφώνουν την ιστορική πραγματικότητα, η οποία με τη σειρά της επιδρά και διαμορφώνει τον άνθρωπο. Τελικά, η σχέση αιτίου-αποτελέσματος αποδεικνύεται ο ρυθμιστικός παράγων και η κινητήρια δύναμη του ιστορικού γίγνεσθαι.

Η μελέτη των παραπάνω συνιστά αντικείμενο της επιστήμης της Ιστορίας. Στο ίδιο πλαίσιο κινείται η διδασκαλία του μαθήματος στο Γυμνάσιο. Η Ιστορία διδάσκεται και στις τρεις τάξεις με ιδιαίτερη φροντίδα.  Βοηθά το μαθητή να κατανοήσει ότι ο σύγχρονος κόσμος αποτελεί τη συνέχεια του παρελθόντος και να αποκτήσει ιστορική σκέψη και συνείδηση, προετοιμάζοντας συνειδητούς πολίτες.
 
ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Με τη διδασκαλία της Ιστορίας επιδιώκεται:
1. Να αναπτύξουν οι μαθητές θετική στάση απέναντι στη σπουδή του παρελθόντος.
2. Να συνειδητοποιήσουν την αξία του παρελθόντος ως φορέα πολιτισμού και παράγοντα αυτογνωσίας.
3. Να γνωρίσουν οι μαθητές τις βασικές ιστορικές περιόδους και να εντάξουν σε αυτές γεγονότα και πρόσωπα.
4. Να προσεγγίζουν τα ιστορικά γεγονότα με κριτική διάθεση και να εντοπίζουν τις μεταξύ τους σχέσεις.
5. Να κατανοήσουν τη σημασία και την αξία της ορθής χρήσης των ιστορικών πηγών.

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ
Μέσω του μαθήματος της Ιστορίας οι μαθητές του Γυμνασίου έχουν την ευκαιρία να μελετήσουν την πορεία της ανθρώπινης δημιουργίας από τα αρχαία χρόνια μέχρι και τα νεότερα. Πιο συγκεκριμένα η διδακτέα ύλη κατά τάξη είναι η εξής:

Αρχαία Ιστορία, στην Α’ Γυμνασίου
Ξεκινώντας από τα προϊστορικά χρόνια, οι μαθητές μελετούν την εποχή του λίθου και του χαλκού (εδώ εντάσσονται οι μεγάλοι πολιτισμοί κυκλαδικός, μινωικός και μυκηναϊκός), τα αρχαϊκά χρόνια (όπου γίνεται αναφορά στο θεσμό της πόλης-κράτους, την Αθήνα, την εξέλιξη του πολιτεύματός της και την πορεία προς τη δημοκρατία), τα κλασικά χρόνια (με την ηγεμονία της Αθήνας και τον ανταγωνισμό της με άλλες πόλεις, τον Πελοποννησιακό πόλεμο, την ανάδειξη νέων ηγεμονικών στον ελλαδικό χώρο, το κράτος των Μακεδόνων και το έργο του Μ. Αλεξάνδρου).

Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία, στη Β’ Γυμνασίου
Συνεχίζοντας από το σημείο που σταμάτησε η ύλη της προηγούμενης τάξης, οι μαθητές μελετούν την ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο και το γόνιμο «σμίξιμο» του ελληνικού και ρωμαϊκού πολιτισμού.  Στη συνέχεια παρακολουθούν τη μετεξέλιξη του ρωμαϊκού κράτους και τα βυζαντινά χρόνια. Στην περίοδο αυτή μαθαίνουν για το έργο των μεγάλων αυτοκρατόρων (του Ιουστινιανού και του Ηράκλειου), τις σχέσεις του βυζαντινού κράτους με τους γειτονικούς λαούς, την περίοδο της παρακμής του, το Σχίσμα και τις Σταυροφορίες.

Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία, στη Γ’ Γυμνασίου
Στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου οι γνώσεις των μαθητών αναφέρονται σε γεγονότα και της παγκόσμιας αλλά και της ελληνικής ιστορικής πραγματικότητας. Η Μεσαιωνική Ευρώπη, το Γερμανικό κράτος, ο Καρλομάγνος, η Αναγέννηση, η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση, ο Διαφωτισμός και οι μεγάλες επαναστάσεις (η αμερικανική και η γαλλική) είναι γεγονότα που άσκησαν επίδραση στην εξέλιξη του κόσμου, επίδραση που ο απόηχός της φτάνει ως τις μέρες μας. Ακολουθούν τα γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Η διδακτέα ύλη του Γυμνασίου ολοκληρώνεται με την ιστορία της Ελλάδας στα νεότερα χρόνια.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΟΝΙΟ ΣΧΟΛΗ
Η μεθοδολογία της διδασκαλίας της Ιστορίας στο Γυμνάσιο αποτελεί το «απόσταγμα» χρόνων πορείας της Ιονίου Σχολής και της πείρας των διδασκόντων.  Χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλία και καθορίζεται από τους στόχους που κάθε φορά θέτει ο καθηγητής. Βασική μέριμνά μας είναι να βρίσκεται ο μαθητής στο επίκεντρο της διδακτικής πορείας, να συμμετέχει ενεργά, αξιοποιώντας τις γνώσεις προηγούμενων τάξεων και την εμπειρία του.

Έτσι, πρόσφορη μέθοδος αποδεικνύεται η αφήγηση της ενότητας, κατά την οποία παρέχονται από την πλευρά του διδάσκοντος οι απαραίτητες πληροφορίες για προβληματισμό, ο διάλογος, κατά τον οποίο με τη μεσολάβηση του διδάσκοντος οι μαθητές αναλύουν, συγκρίνουν, συνθέτουν και η μελέτη των πηγών, που βοηθούν τους μαθητές να κατανοήσουν καλύτερα την ιστορική εποχή που μελετούν.

Επιπλέον, για την επιτυχέστερη προσέγγιση της διδακτέας ύλης αξιοποιούνται ποικίλα εποπτικά μέσα. Η μελέτη εικόνων, χαρτών και χρονολογικών πινάκων συντελούν στην αισθητοποίηση και τη συγκεκριμενοποίηση της ενότητας, ενώ προς την ίδια κατεύθυνση λειτουργούν επισκέψεις σε μουσεία και σε χώρους με αρχαιολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον. Τέλος, η παρουσία και οι ομιλίες διακεκριμένων προσωπικοτήτων συμπληρώνουν και διαπλατύνουν όσα τα παιδιά διδάσκονται μέσα στην τάξη. Π.χ. έχουν εμφανισθεί και μιλήσει στα παιδιά ο Ιωάννης Ξυδόπουλος, καθηγητής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η Ελένη Κούκου, συγγραφέας και τ. καθηγήτρια του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Χρήστος Πασαλάρης, δημοσιογράφος και συγγραφέας και άλλοι.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ
Η αξιολόγηση στο μάθημα της Ιστορίας είναι πάντοτε ανάλογη του επιπέδου της τάξης και των στόχων διδασκαλίας. Έτσι μέσω διαφόρων τύπων ερωτημάτων, ασκήσεων και εργασιών ο διδάσκων «ανιχνεύει» και αξιολογεί:
α. το  γνωστικό επίπεδο των μαθητών.
β. την καταλληλότητα της μεθοδολογίας που χρησιμοποιήθηκε.
γ. την ανάπτυξη δεξιοτήτων των μαθητών.  Αυτό σημαίνει ότι δεν μας ενδιαφέρει μόνον το τι γνωρίζει ο μαθητής, αλλά και κατά πόσο μπορεί να χρησιμοποιήσει τις γνώσεις που απέκτησε, ώστε  να είναι ικανός να ερμηνεύει, να αξιολογεί και να εξάγει συμπεράσματα.
 
Η γνώση της Ιστορίας δεν αποτελεί αυτοσκοπό. Αντιθέτως, η συνειδητοποίηση της συνέχειας μας ως λαού αποτελεί το όπλο μας απέναντι στις προκλήσεις της εποχής. Οι μαθητές, γνωρίζοντας τα ιστορικά γεγονότα, είναι σε θέση να τηρήσουν κριτική στάση και να διαμορφώσουν προσωπική άποψη, μακριά από την οποιαδήποτε εξωγενή επιρροή.