Βιωματικές δράσεις
Οι «Βιωματικές δράσεις» εντάχθηκαν στο Πρόγραμμα Σπουδών της Α’ Γυμνασίου το σχολικό έτος 2013-’14, στη Β’ τάξη το σχολικό έτος 2014-‘15 και στην Γ' τάξη το σχολικό έτος 2015-2016.
ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Οι «Βιωματικές δράσεις» ως εκπαιδευτική καινοτομία κινούνται στην ίδια παιδαγωγική φιλοσοφία με τις Ερευνητικές Εργασίες του Λυκείου. Στόχος είναι η προώθηση της βιωματικής, συνεργατικής και διερευνητικής μάθησης.
Μέσα από την ενεργοποίηση των μαθητών επιδιώκεται:
- Να αναπτύξουν αναγκαίες στάσεις, κοινωνικές, κιναισθητικές και μεθοδολογικές ικανότητες που απαιτεί η αυτορρυθμιζόμενη μάθηση.
- Να αξιοποιήσουν παλιές και νέες, προσωπικές εμπειρίες, για να κατανοούν τα θέματα που μελετούν.
- Να αξιοποιούν τις νέες στάσεις, γνώσεις και ικανότητες, προκειμένου να κάνουν στοχευμένες βελτιωτικές παρεμβάσεις σε προσωπικό επίπεδο (στην αυτοεκτίμηση, στις επιλογές και στη συμπεριφορά τους ως ατόμων, ως μελών τοπικών κοινοτήτων και ως υπεύθυνων πολιτών).
- Να συναρτούν τις μαθησιακές τους εμπειρίες με το συναίσθημα της δημιουργικότητας, της χαράς και της απόλαυσης.
ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ
Στην ενότητα των Βιωματικών Δράσεων το Ωρολόγιο Πρόγραμμα περιλαμβάνει τα παρακάτω έξι (06) επιστημονικά πεδία:
1. Τοπική Ιστορία,
2. Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (Π.Ε.Α.Α),
3. Σχολικό Επαγγελματικό Προσανατολισμό (Σ.Ε.Π.),
4. Φύση και Άσκηση,
5. Πολιτισμό και Δραστηριότητες Τέχνης και
6. Σχολική και Κοινωνική Ζωή (Σ.Κ.Ζ.).
Στην αρχή του σχολικού έτους οι διδάσκοντες προτείνουν θέματα για τις Βιωματικές δράσεις και ενημερώνουν τους μαθητές.
ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Οι μαθητές, αφού ενημερωθούν για τα προτεινόμενα θέματα, επιλέγουν οι ίδιοι το θέμα της προτίμησής τους. Στη συνέχεια, οργανώνονται σε μικρές ομάδες και καλούνται, αξιοποιώντας τις εμπειρίες τους που λειτουργούν ως κινητήριο έναυσμα, να αναζητήσουν τρόπους εμπλουτισμού αυτών.
Αξιοποιήσιμες πηγές αποτελούν το κοινωνικό, φυσικό, δομημένο, τεχνολογικό και πολιτιστικό περιβάλλον, αλλά και ο ίδιος ο εαυτός τους ως ψυχο-σωματική οντότητα και η συμπεριφορά τους. Οι μαθητές μπορούν, επίσης, να αντλήσουν πληροφορίες κατά την επίσκεψη σε ειδικούς χώρους, μέσω συζητήσεων, της μελέτης σύντομων και κατανοητών κειμένων, της παρατήρησης, της ακρόασης, της συμμετοχής σε δράσεις, μέσα από πειράματα, μετρήσεις, ερωτηματολόγια και συνεντεύξεις.
Στη συνέχεια μελετούν τα δεδομένα τους, τα οργανώνουν και παρουσιάζουν μία ολοκληρωμένη εργασία, η οποία, ενδεικτικά, δομείται ως εξής:
Πρώτη Ενότητα- «Προβληματιζόμαστε και Προγραμματιζόμαστε»: παρουσίαση του θέματος και οι λόγοι που οδήγησαν στην επιλογή του.
Δεύτερη Ενότητα- «Είμαστε ομάδα με ρόλους, δράσεις, δικαιώματα και υποχρεώσεις»: οι ρόλοι και οι κανόνες, πηγές και τρόποι συλλογής πληροφοριών, κατανομή δραστηριοτήτων.
Τρίτη Ενότητα- «Συλλέξαμε, ταξινομήσαμε, μελετήσαμε και παρουσιάζουμε τα δεδομένα μας»: παρατήρηση (φαινομένων, δράσεων, συμπεριφορών), συλλογή και καταγραφή του απαραίτητου υλικού, ανάλυση δεδομένων.
Τέταρτη Ενότητα- «Αξιοποιήσαμε συνδυαστικά τα δεδομένα και απαντήσαμε στα ερωτήματα»: συνδυαστική αξιοποίηση των επεξεργασμένων δεδομένων και παρουσίαση των γνώσεων που αποκτήθηκαν.
Πέμπτη Ενότητα- «Κριτική αξιολόγηση ατομικών, ομαδικών επιλογών και πρακτικών»: παρουσίαση προσωπικών κρίσεων και στάσεων από τους μαθητές, βελτιωτικές προτάσεις.
Έκτη Ενότητα- «Από τη Θεωρία στην Πράξη»: παρεμβάσεις που εφαρμόστηκαν και τα αποτελέσματά τους.
Έβδομη Ενότητα- «Λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητα της ομάδας»: διαπιστώσεις σχετικά με τις αποκτηθείσες γνώσεις, οι δυσκολίες στην ομαδική δράση, αξιολόγηση της συνεργατικότητας.
Ο ρόλος του διδάσκοντα σε όλη τη διαδικασία είναι εποπτικός και καθοδηγητικός.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ
Οι «Βιωματικές Δράσεις» δεν περιλαμβάνονται στα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα. Κάθε μαθητής αξιολογείται και βαθμολογείται, ανά τρίμηνο, με βάση τη συμμετοχή και τη συμβολή του στην παραγόμενη από την ομάδα του συλλογική εργασία.
Αναλυτικότερα, η βαθμολογία κάθε μαθητή προκύπτει:
(α) από την αξιολόγηση της ατομικής συμβολής του στο ομαδικό έργο, όπως προκύπτει από την παρατήρηση του καθηγητή και τον ατομικό φάκελο που διατηρεί ο μαθητής, και
(β) από την αξιολόγηση της ομαδικής εργασίας που υποβάλλει κάθε ομάδα. Το άθροισμα των δύο βαθμών (ατομικός + ομαδικός), διαιρούμενος διά δύο, αποτελεί τον βαθμό τριμήνου του μαθητή.
Με τον τρόπο αυτό ενθαρρύνεται και αξιολογείται η συλλογικότητα στην κοινή εργασία, που είναι εκπαιδευτικό ζητούμενο και εξαρτάται από τη στάση και δράση όλων των μελών της ομάδας, ενώ ταυτόχρονα δεν αδικείται και η αυξημένη συμβολή συγκεκριμένων μελών στο ομαδικό έργο.
